Lekker lokaal met Laura: kiemgroenten

RedactieRedactie27 augustus 2022

Op haar elektrische motor scheurt Laura de Grave het hele land door, op zoek naar de lekkerste producten van eigen bodem. Spring je achterop? Deze keer ontdekt ze alles over kiemgroenten.

Kiemgroenten

In de supermarkt zou je ze zo voorbĳ lopen, zo klein zĳn ze. Toch is het een goed idee om kiemgroenten eens in je mandje te leggen. Of, nog leuker, om thuis zelf eens zaden te laten ontkiemen. Wat dacht je van een mooie frisse pluk prei- of broccolikiemen over je boterham met kaas, radĳskiemen in een salade die wat pit mist of een dot knalpaarse sangokiemen als finishing touch op een frisgroene doperwtensoep? Tĳd voor een pitstop in het dorp Rottevalle in Friesland, om deze miniplantjes onder de loep te nemen.

Iedere week de leukste verhalen en lekkerste recepten ontvangen? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief:

Je aanmelding is helaas niet gelukt. Probeer het later nog eens.

Waarom kiemen?

Bĳ biologische kiemerĳ De Peuleschil valt Adrie Klaassen gelĳk met de deur in huis: “Als je groente eet, dan eet je altĳd maar een deel van de plant. Bloemkool is de bloem, prei is de steel en worteltjes zĳn de wortels van een plant. Als je kiemen eet, dan eet je de complete plant. En dan niet één maar een heleboel. In een pakje kiemen zitten wel 2500 stuks.” Ten opzichte van de hele plant zit er in kiemen een veelvoud van het stofje sulforafaan, een sterke antioxidant die ontstekingen in het lichaam tegengaat, het immuunsysteem versterkt en een goede invloed heeft op je cholesterol. Adrie: “Naast hartstikke lekker en mooi als garnering, zĳn kiemen dus ook supergezond!”

kiemgroenten met Laura

Levende plantjes

Kiemen zĳn ontkiemende zaden die groeien als ze genoeg water en warmte krĳgen. Dit kunnen kleine zaadjes zĳn, zoals zaden van prei of radĳs, maar ook grotere zaden zoals linzen of peulvruchten. In de warme, vochtige kiemcel van De Peuleschil vertelt eigenaar Marc van Huffelen: “Iedere kiemsoort heeft zĳn eigen kweekproces en levenscyclus.” Sommige zaden ontkiemen in schuin omgekiepte emmers met een gaasje ervoor, andere gaan in grote bakken en weer andere ontkiemen op schuine metalen platen. Als er een alarm afgaat, waarschuwt hĳ me om een stapje achteruit te doen. Net op tĳd! Elk half uur worden de kiemen besproeid met lauwwarm water. “Nadat we ze hebben gewassen en ingepakt, groeien de kiemen nog door. Als je het eet, is de plant nog levend. Pas op het moment dat je het tussen je kiezen hebt, stopt het groeiproces. Uniek, dat heb je met geen enkel ander voedsel”, zegt Marc trots.

Doe ’t lekker zelf

Adrie en Marc verkopen de kiemen van De Peuleschil vers bĳ alle biologische winkels door heel Nederland, maar je kunt ze ook zelf kweken. Vrĳwel alle zaden – op tuinkers, rucola, mosterd, tarwegras en zonnebloempitten na – zĳn heel eenvoudig met de “weckpotmethode” te ontkiemen, die erg lĳkt op de “emmermethode” van De Peuleschil. “Daarvoor doe je 1,5 eetlepel zaden in een open weckpot van 1 liter met een gaasje dat je met elastiek vastbindt”, legt Marc uit. Die spoel je twee keer per dag met lauwwarm water en zet je vervolgens schuin omgekeerd weg in een hoek van 45 graden in bĳvoorbeeld een schaal of pannetje met een donkere handdoek erop. Op kamertemperatuur, zo tussen de 18 en 25 graden.” Hoe lang het ontkiemen duurt, verschilt per zaadsoort en varieert van 3,5 dag tot 1,5 week.

kiemgroenten met Laura

Kiemgroenten: rauw eten of blancheren

Thuis ga ik direct aan de slag met het ontkiemen van zaden op mĳn aanrecht. Helemaal een peulenschil is het niet, aangezien ik iedere avond en ochtend de pot aan het spoelen ben, maar leuk en bevredigend is het zeker – helemaal nadat ik het heb afgestemd met mĳn tandenpoetsritueel. Het fĳne is dat de meeste kiemen direct klaar zĳn. Je kunt ze immers zo rauw eten, alleen ontkiemde peulvruchten moet je even blancheren. Als er een vriendin langskomt die vraagt wat er “in die weckpot groeit”, antwoord ik trots: “Dat zĳn broccolikiemen”, waarna ik gelĳk mĳn riedeltje afsteek over hoe lekker, mooi én gezond ze wel niet zĳn in vergelĳking met een hele broccoli. “Nou”, kopt ze in. “Dan eet ik voortaan wel die sprietjes in plaats van zo’n hele unit!” De verse kiemen van De Peuleschil zĳn te koop bĳ de meeste biologische winkels.

kiemgroenten met Laura

Lekker lokaal

Laura de Grave is culinair journalist, kookboekenschrĳfster en presentator. Ze schreef diverse boeken, waaronder het Amsterdam kookboek en haar kookboek Lekker Lokaal. Ook presenteerde ze de video-serie Lekker Lokaal voor 24Kitchen.