Antieke kookboeken

Al sinds de Middeleeuwen worden er kookboeken geschreven. Vroeger werd er nog uitgelegd hoe je een haas vilt en hoe je van kruiden een genezend papje maakt. Nu wordt er uitgebreid beschreven hoe je sushi rolt en wat je allemaal kunt bereiden in een stoomoven. Laatst breidde ik mijn kookboekenverzameling uit met twee nieuwe exemplaren. Nou ja, nieuw? Ik kan beter oud zeggen. Mijn oma gaf me twee antieke kookboeken die minstens 75 jaar oud zijn!

De Bekwame Keukenmeid is een vooroorlogs huishoudboek, het jaartal is onbekend. Alles wat een goede huisvrouw moet weten staat erin. Hoe verwijder je vlekken? Hoe maak je verschillende compotes? Ook nu kunnen we die tips nog goed gebruiken! Geen jam of sausje is lekkerder dan eentje die zelfgemaakt is.
Hoe maak je een bramen-compôte volgens De Bekwame Keukenmeid?
“Men zet 1 kilo bramen, na ze gewasschen te hebben op, met ½ theekopje water en 1 theekopje suiker; als ze fijngekookt zijn, zijn ze gereed. Vóór men ze van het vuur neemt, roert men er 2 theelepels met water aangemengde sago doorheen.”


Het andere boek heet Practische warenkennis – koken en komt uit 1941. Het was een studieboek van mijn oma’s vader die een bakkerij had in Loenen aan de Vecht. Mijn oma vertelde me dat haar vader in 1938 de bakkerszaak kocht. De vorige eigenaar verzorgde diners op bruiloften en feesten. Dat heeft mijn overgrootvader toen overgenomen. Het waren grote feestelijke partijen, vooral op buitenplaatsen langs rivier de Vecht of zomers in stallen van boerderijen uit de omgeving.
Salades, soepen, wildbraad en puddingen, het werd allemaal in de bakkerij voorbereid. Daarna ging alles in manden naar het feestadres, eerst vervoerd door een taxibedrijf, later met eigen auto. Meisjes voor de bediening waren er ook. Mijn oma herinnert ze nog, die meisjes in zwarte japonnen met witte schortjes.
Omdat mijn overgrootvader eerst alleen een brood- en banketopleiding had, vroeg hij een hele goede kok uit Amsterdam om hem te helpen. Daar heeft hij toen veel van geleerd, waardoor hij zelf later ook een goede kok is geworden. Mede dankzij de studie Warenkennis, waarbij dit boek van pas kwam!



Op de foto hieronder is te zien hoe zo’n feestdiner eruit zag. Deze foto is genomen in 1947 ter ere van het huwelijksjubileum van mijn overgrootouders. Rechts zie je mijn oma als klein meisje met een witte strik in haar haren. Mijn overgrootvader zit linksachter met zijn zoontje op schoot, naast zijn vrouw.