Lekker lokaal met Laura: Opperdoezer Ronde

RedactieRedactie6 augustus 2022

Op haar elektrische motor scheurt Laura de Grave het hele land door, op zoek naar de lekkerste producten van eigen bodem. Spring je achterop? Deze keer alles over de Opperdoezer Ronde.

Opperdoezer Ronde

Van alle aardappels in Nederland is er één de allerlekkerste: de Opperdoezer Ronde, ook wel de ‘Ferrari’ onder de aardappels genoemd. De smaak, bite, romigheid en volheid van deze goudgele ronde aardappeltjes met diepe ogen is zó lekker, dat ik er graag voor langs Opperdoes rĳd. Rondom het West-Friese plaatsje wĳzen de bordjes met ‘Opperdoezer Ronde’ de weg. In een straal van 1 km rondom de kerk in Opperdoes worden ze geteeld door zo’n tien telers. Een van die telers is Hero Stam, ook wel de Opperdoezer Ronde-koning genoemd.

Iedere week de leukste verhalen en lekkerste recepten ontvangen? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief:

Je aanmelding is helaas niet gelukt. Probeer het later nog eens.

opperdoezer

Alleen rondom Opperdoes

Met het puntje van de kerktoren in het zicht, knielt Hero, de Opperdoezer Ronde-koning, op de grond. Rond 1860 ontdekte een tuinder-collega van hem, niet ver van dit aardappelveld, tussen zĳn aardappels een afwĳkend bosje ronde piepers. Door veredeling ontstond hieruit de Opperdoezer Ronde. De bĳzondere smaak krĳgt het piepertje dankzĳ de grond rondom dit dorp. Opperdoes is een terp die twee meter boven de waterspiegel ligt. De bodem eromheen is een mengsel van zand en zeeklei. In 1996 kreeg de aardappel daarom het BOB-status, oftewel het keurmerk van de Europese Unie voor bĳzondere streekproducten. Dat maakt Opperdoezer Ronde geen gewone piepers, maar ‘aardappels met Beschermde Oorsprongsbenaming.’

tractor land

Rooien

In tegenstelling tot gewone aardappels, die zo’n veertig dagen op het veld liggen voordat ze gerooid worden, worden Opperdoezer Rondes met het groene loof er nog aan direct van het veld gehaald. Meestal worden de aardappels met een ‘lichter’ letterlĳk uit de grond opgelicht. Deze machine – die lĳkt op een tractor – snĳdt met een mes onder de aardappelplant. Doordat het velletje van de Opperdoezer Rondes nu nog dun en teer is, en niet dik zoals bĳ gewone aardappels, moeten ze met de hand worden opgeraapt.

opperdoezer

Net goudklompjes

Vandaag laat Hero zien hoe je ze met de hand kunt rooien. Hĳ steekt zĳn rooigreep in de grond. Als een soort Poseidon van de aarde delft hĳ met de drietand de aardappeltjes, die zo net kleine goudklompjes lĳken. Hĳ lacht. “Mooi hè?” Zodra een kratje vol is, legt Hero er direct wat van het groene loof over. De aardappelrooier: “Je moet ze net als een kind met een dekentje toedekken. Om ze te beschermen tegen de zon en het licht. Anders worden ze groen, net als witlof.”

opperdoezer aardappelen

In vieren, met gesmolten boter

Boven zĳn schuur, iets verderop, staat heel groot: ‘Power to the pieper.’ En eronder: ‘milieubewust geteeld.’ Volgens Hero is er maar één manier om de net gerooide aardappels te bereiden, namelĳk met gesmolten roomboter. Binnen wast hĳ ze en kookt hĳ ze zo’n tien minuten met schil en al. Aan tafel pakt hĳ zĳn mes en vork erbĳ. Op het bord snĳdt hĳ ze met het mes in vieren, waarna hĳ ze met zĳn viertand in de gesmolten boter doopt.

opperdoezer

Naar binnen schoffelen

De smaak is volgens de West-Fries niet te vergelĳken met een gewone aardappel. “Het is gewoon bĳna fluweel wat er over je tong gaat.” Ook de manier waarop je ze eet is belangrĳk. “Je moet ze met aandacht eten. Niet hap slik weg omdat het zo lekker is. Zo van – schoffel het maar naar binnen.” Hĳ lacht: “Ja, dat heb ik ook moeten leren hoor. Ik at ook altĳd veel te snel.”

Opperdoezer Rondes worden van eind mei t/m augustus gerooid, maar zĳn het hele jaar te koop bĳ boeren rondom Opperdoes. Het beste bewaar je ze koel en donker en in een ademende verpakking zoals een jute- of papieren zak.

Laura met aardappels

Lekker lokaal

Laura de Grave is culinair journalist, kookboekenschrĳfster en presentator. Ze schreef diverse boeken, waaronder het Amsterdam kookboek en haar kookboek Lekker Lokaal. Ook presenteerde ze de video-serie Lekker Lokaal voor 24Kitchen.