Waarom zeggen we pindakaas in plaats van pindaboter?

In Nederland zijn we gek op pindakaas. We smeren het goedje op onze boterhammen, maken er satésaus mee en verwerken het in allerlei zoete baksels. Per hoofd van de bevolking wordt er in Nederland zelfs de meeste pindakaas van heel Europa gegeten!

Maar hoeveel we er ook van houden, de naam roept wel wat vraagtekens op. Want wat heeft pindakaas eigenlijk met kaas te maken?

Het korte antwoord: helemaal niets. Het lange antwoord bestaat uit twee delen.

Het zit zo: na de Tweede Wereldoorlog werd pindakaas door de Amerikanen meegenomen naar Nederland, al noemden zij het natuurlijk peanut butter. Deze kleverige pasta viel in de smaak bij de Nederlanders en in 1948 rolde het eerste potje Calvé van de lopende band.

De Amerikaanse naam kon echter niet zomaar vernederlandst worden tot ‘pindaboter’: ‘boter’ was namelijk een beschermde naam sinds de Boterwet van 1889, in het leven geroepen om onderscheid te maken tussen roomboter en margarine. Nederlandse pindaliefhebbers moest dus op zoek naar een ander woord. Maar waarom hebben ze dan voor ‘kaas’ gekozen?

Dat brengt ons naar het tweede deel van het antwoord: in de achttiende eeuw werden in Suriname blokken fijngestampte pinda’s verkocht onder de naam pienda-dokoen.

Zoals we van kaas plakjes afsnijden, zo werd dat ook bij deze pindablokjes gedaan. De Duitse zendeling C.L. Schumann krabbelde een vertaling van deze lekkernij in zijn woordenboekje neer als ‘Pinda-Käse’, vanwege de plakjes.

De Nederlanders adopteerden dit woord later van hun buren als ‘pindakaas’. Aan pindakaas komt dus, helaas pindakaas, helemaal geen kaas te pas.

Jij inmiddels ook al zin gekregen in dit notige goedje? Wij wel. We laten je zien wat je er allemaal nog meer mee kunt doen, behalve het op je bammetje smeren.