
Noem ons gek, maar een van de meest belonende dingen in de keuken vinden we het trekken van een goede bouillon. Of het nou een stevige basis is voor een boeren groentesoep of het verfijnde startpunt voor een Japanse maaltijd met de smaken van rode peper, koriander en citroengras; voor het maken van een bouillon mag je ons wakker maken. Het zelf maken of gebruiken van een fond is echter minder bekend, vandaar dat we ons de vraag stellen: Wat is fond en wat kun je ermee?
Wat is fond?
Een bouillon maak je door combinaties van groenten, vlees en kruiden langzaam en langdurig te koken. Het kookwater neemt daarbij de smaken van de ingrediënten over. Wanneer je de ingrediënten vervolgens verwijdert, zijn deze volledig veranderd in smaakloze pulp, terwijl het water een heerlijke basis is geworden voor bijvoorbeeld soep of stoofgerechten. Wat is fond? Een fond is niets meer of minder dan een sterk gereduceerde bouillon. Je maakt het door de bouillon simpelweg tot ongeveer tweederde deel in te koken. Hoewel het niet per se zo is, is een fond doorgaans gemaakt van (vet) vlees aan het bot. De gelatine in het bot en de langere kooktijd zorgen ervoor dat het vaak dikker is dan bouillon.
Leuk om te weten: wanneer je de bouillon inkookt tot ongeveer eentiende deel spreken we van een demi-glace. Een demi-glace is stroperig en een klein theelepeltje zorgt al voor een berg aan smaak.
Wekelijks de lekkerste recepten in je mailbox?
Hoe smaakt een fond?
Nu we de vraag ‘wat is fond’ beantwoord hebben, wil je vast ook weten hoe het smaakt. Dat is natuurlijk erg afhankelijk van de ingrediënten die je gebruikt (of gebruikt zijn wanneer je ‘m kant-en-klaar koopt). Een kippenfond zal niet geheel verrassend naar kip smaken, een runderfond naar rund. Daarnaast kunnen er van allerlei groenten en kruiden gebruikt worden die hun smaak aan de fond afgeven, zoals selderij, rode peper, citroengras, wortel, enzovoort. Let wel op, hoe meer je de bouillon reduceert (dus hoe langer je hem inkookt) des te sterker worden de smaken. Doorgaans smaakt het een stuk vleziger dan bouillon.
Hoe vervang je het?
Fond is een smaakmaker en zoals gezegd is zout één van de hoofdsmaken. Eigenlijk kan je beter zout vervangen door fond. Zonder deze bouillon mis je namelijk de verfijnde smaken van vlees, groenten en kruiden die een fond bezit. Bovendien werkt de gelatine in bijvoorbeeld een stoofgerecht ook als een bindmiddel. Om het jezelf gemakkelijker te maken en een gerecht wat minder tijdrovend te maken, is het wellicht veel eenvoudiger om ‘m kant-en-klaar te kopen. Je hebt dan niet de keuze om verfijnde smaken zelf toe te voegen, maar het scheelt een hoop tijd en werk, en vaak is het uiteindelijke recept waarvoor het nodig hebt al arbeidsintensief genoeg. Alleen een bijzonder goede kok zal het verschil tussen zelfgemaakte fond of een goed kant-en-klaar product daadwerkelijk proeven.
Waar koop je het?
Die vraag is gemakkelijk te beantwoorden: het is namelijk in de supermarkt te koop. Vooral kippenfond, kalfsfond en runderfond kom je overal tegen. Tegenwoordig heb je vaak zelfs de keuze uit gewone of biologische fond en ook kom je in de supermarkt steeds vaker paddenstoelenfond en wildfond tegen. In delicatessewinkels, bij (biologische) slagers of in boerderijwinkels vind je ook vaak goede fond. De fond van Fundo is niet alleen smaakvol, deze is ook nog eens zoutarm.

Wat kan je er allemaal mee?
Het is een smaakmaker en kun je in heel veel gerechten gebruiken. Het zal elk gerecht dat je maakt een mooie stevige boost geven. Denk bij gebruik aan recepten voor stoofvlees, paté, stevige maaltijdsoepen of wokschotels. Een mooie dikke fond kun je ook prima gebruiken om een goudbruine en smaakvolle laag te creëren op je geroosterde vlees of om wat extra smaak te geven aan je stamppot. Doe wel rustig aan met het gebruik ervan, want er zit heel veel smaak aan. Het best kun je met het zouten van je gerecht wachten tot de fond is toegevoegd. Je loopt anders het gevaar een gerecht te zout te maken.
Ook zo’n zin om aan de slag te gaan en geïnspireerd geraakt door dit artikel? Nou ja, we hopen in ieder geval dat je het erg zinnig… uh… fond…

Reemedaillons met pastinaakcrème en tijmjus
Dit recept is perfect voor de feestdagen, of als je goed wilt uitpakken. Bestel het vlees van tevoren bij een goede slager, je proeft het verschil. In dit gerecht is de fond onmisbaar.

Asperges met kalfsfond en krokante serranoham
Is het “witte goud” in het seizoen? Haal ze vers bij de groenteboer en maak dit heerlijke recept. De kalfsfond geeft het gerecht een diepe smaak die perfect samen gaat met de Spaanse ham. Geen witte asperges te koop? Je kunt het recept ook met de groene variant maken.

Tournedos met madeirasaus en truffel
Truffel doet het altijd goed, zeker in dit recept. Een mooi stukje vlees, goede fond als basis voor de saus en verse truffel. Prachtige combinaties!

Red lamsnek
Dit is een lamsstoof die boordevol smaak zit. Je raadt het al, dat komt voornamelijk door het gebruik van de fond. Je hebt wat tijd nodig om het vlees botermals te stoven, perfect voor in het weekend!
Onze tips

Wat is burrata en wat kun je ermee?

Parmigiano Reggiano: alles over de lievelingskaas van Napoleon

Oranje wijn: wat is het en waarom wil iedereen het ineens drinken?

Wat is chutney? Zo maak je het en gebruik je het in de keuken

Haal alles uit het aspergeseizoen: recepten, tips & meer

Gratis vlierbloesem plukken? Dit moet je weten vóór je gaat

Nu in het seizoen: alles wat je moet weten over rabarber

Provolone: wat is het voor kaas en wat past erbij?

Waarom pecorino dé Italiaanse kaas is voor pasta carbonara (en meer!)

Wat is ‘nduja en wat kun je ermee?

Wat is oestersaus en wat kun je ermee?

Wat is kimchi en wat kun je ermee?

10x recepten met groene asperges: van snack tot maaltijd

Wat is knolselderij en wat kun je ermee?

Mozzarella di Bufala: 10x de lekkerste recepten

Leer de klassieker kennen: alles over cognac
Bas Erkens
Redacteur
Eet alles wat los en vast zit. Slaat nooit een maaltijd over. Vindt koude pasta en pizza hét beste ontbijt ter wereld. Kaas is volgens hem het mooiste product ooit. Dipt zijn chips in salsa, maar danst het ook.