Foodies 04/2024
Mediterraanse smaken
Foodies Mediterraanse smaken
deeg

Aan de bak: dit zijn verschillende soorten deeg, bakpoeder en gist

Advertentie

Het is wonderlijk dat je met enkel bloem, boter, eieren, water en melk zoveel verschillende soorten deeg kunt maken. Maar welke soorten deeg zijn er eigenlijk allemaal en wat kun je er zoal mee? En wat is nou het verschil tussen baksoda en bakpoeder? We zetten het voor je op een rijtje dus handen uit de mouwen en kneden maar!

Soorten deeg

Niets zo lekker als met opgestroopte mouwen lekker kneden, strekken en vouwen. Maar welke soorten deeg zijn er eigenlijk allemaal en wat kun je er zoal mee?

Korstdeeg

Korstdeeg wordt ook wel harde wenerbodem genoemd en bestaat uit bloem, boter, ei, zout en eventueel suiker. Het is een glad, stevig deeg dat een knapperige korst vormt om de zachte vulling heen en je kunt er zowel zoete als hartige taarten mee maken. Het belangrijkste bij het maken van korstdeeg is om zo snel mogelijk te werken. Kneed dus beslist niet langer dan noodzakelijk is, anders wordt het deeg taai. Je kunt met het deeg een vorm bekleden en de bodem voorbakken zonder vulling, verzwaard met een laag peulvruchten of rijst. Deze techniek noemen we ‘blind bakken’ en het zorgt ervoor dat de bodem lekker knapperig en vooral niet zompig wordt. Wil jij de juiste techniek in de vingers krijgen? Sanne legt je uit hoe je in 7 stappen het perfecte korstdeeg maakt!

Zanddeeg

Zanddeeg lijkt op korstdeeg, maar dan zonder ei. Hierdoor is het deeg na het afbakken lekker bros en kruimelig. Ook zanddeeg moet je niet grondig, maar juist zo snel mogelijk tot een bal kneden. Door het een uurtje in de koelkast te laten rusten, wordt het deeg steviger. Je kunt van zanddeeg zandkoekjes maken of gebruiken als bodem voor tartelettes of appeltaart. Ook de populaire millionaire’s shortbread bestaat uit een laag bros zanddeeg, karamel en chocolade. Zanddeeg is iets moeilijker te hanteren dan korstdeeg omdat er geen ei in zit dat normaal gesproken voor de binding in het deeg zorgt. Maak je geen zorgen als het deeg scheurt en plak het gewoon weer aan elkaar.

Elke week de lekkerste bak recepten ontvangen? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief:

Ontvang elke week de lekkerste recepten, handige kooktips en speciale aanbiedingen.

Bladerdeeg

Bladerdeeg bestaat uit een mix van bloem, water, een kleine hoeveelheid vetstof en zout. Nadat je hier een deeg van hebt gekneed, rol je het uit en leg je er een plak roomboter bovenop. Vervolgens moet je het deeg samen met de boter meerdere malen uitrollen en vouwen, waardoor er laagjes ontstaan. Tijdens het bakken rijzen de vele laagjes en wordt het deeg heerlijk luchtig. Kant-en-klaar bladerdeeg dat je in de winkel koopt, wordt tegenwoordig vaak gemaakt met palmvet in plaats van boter.

Bladerdeeg

Filodeeg

Filodeeg is een dun, knapperig deeg dat veel in de Midden-Oosterse keuken wordt gebruikt. Je kent filodeeg misschien van baklava – laagjes deeg gevuld met gemalen noten en overgoten door honing – maar je kunt het voor verschillende zoete en hartige gerechten gebruiken. Filodeeg lijkt iets op bladerdeeg, toch zijn er grote verschillen tussen die twee. Filodeeg bestaat alleen uit bloem, water en zout. In tegenstelling tot bladerdeeg is het dus in principe vetvrij en de deegvellen zijn in vergelijking met bladerdeeg veel dunner. Als je filodeeg gebruikt, bestrijk je de vellen meestal met gesmolten boter en stapel je ze op elkaar. Houd baksels met filodeeg altijd goed in de gaten tijdens het bakken, want het flinterdunne deeg kan makkelijk verbranden.

Baklava met gezouten-honingsiroop

Gist deeg

Gistdeeg is de algemene benaming voor alle soorten deeg die rijzen door de toevoeging van gist aan het deeg. De gist heeft warmte en suikers nodig om actief te worden en koolzuurgas te produceren – hierdoor gaat het deeg rijzen en wordt het lekker luchtig. Vaak moet je het deeg eerst grondig kneden zodat er sterke glutenketens ontstaan die het deeg elastisch maken. Zo kan het deeg tijdens het rijzen flink in volume toenemen zonder dat het scheurt. Met gistdeeg kun je alle kanten op, van zoet tot hartig, gevuld of ongevuld, klein of groot. Misschien eet je wel iedere dag gistdeeg in de vorm van brood.

Briochedeeg

Briochedeeg is een soort gistdeeg met een toevoeging van ei en boter en in veel gevallen ook melk en suiker. Het deeg is daardoor heel plakkerig en moeilijk met de hand te bewerken, dus kies liever voor een elektrische mixer met deeghaken. Wanneer het deeg goed gekneed is, wordt het glanzend en zacht. Eenmaal afgebakken is het resultaat zacht en kruimelig, tussen brood en cake in. Voor een extra mooi kleurtje en een glanzend oppervlak wordt het deeg vaak bestreken met melk of losgeklopt ei voor het de oven in gaat. Briochedeeg kan zowel zoet als hartig zijn. Hartige briochebroodjes zijn perfect voor het maken van hamburgers. Liever zoet? Probeer dan eens ons recept voor briochebroodjes met vanille-ijs en karamelsaus.

briochebroodjes met bieslook en bacon

Cookie dough

Cookie dough is het Engelse woord voor deeg waarvan je koekjes maakt, zoals de beroemde chocolate chip cookies. De basis bestaat uit zachte boter luchtig opgeklopt met suiker, waar je ei, bloem, zout en smaakmakers zoals vanille en chocolade doorheen mengt. Het deeg bevat meestal baksoda in plaats van bakpoeder, zodat het luchtig wordt maar niet gaat rijzen. Goede cookies horen namelijk stevig en een beetje chewy te zijn. Ongebakken stukjes cookie dough vind je soms ook in roomijs, maat deze wordt gemaakt van gepasteuriseerde eieren en hittebehandelde bloem. Hoe lekker het deeg ook lijkt, eet het niet rauw. De rauwe bloem in het deeg kan namelijk ziektekiemen bevatten waar je flink ziek van kunt worden.

Soezen deeg

Soezendeeg is een van de weinig deegsoorten die je niet koud, maar warm bereidt. Voor soezendeeg verhit je eerst een mengsel van melk, boter, suiker en bloem al roerend in een pan. Daarna neem je het mengsel van het vuur en meng je er eieren doorheen tot er een glanzend deeg ontstaat. Meestal spuit je het deeg in hoopjes of lange staafjes op de bakplaat. Soezendeeg is na het afbakken heel luchtig en opgeblazen, waardoor het perfect is om te vullen met jam, crème, banketbakkersroom, pudding of slagroom. De bekendste gebakjes van soezendeeg zijn natuurlijk soesjes, maar ook profiteroles, eclairs en Bossche bollen zijn populair. Zelf aan de slag met soezendeeg? Met ons basisrecept maak jij ze zelf. 

Basisrecept soesjesbeslag

Wat is nu het verschil tussen baksoda en poeder?

Je gebak gaat niet zonder een beetje hulp de hoogte in, daar gebruik je bakpoeder of baksoda voor.  Ze laten jouw lekkers rijzen en sky high gaan. Nu lijkt het misschien alsof deze twee hetzelfde zijn, maar baking soda is niet hetzelfde als bakpoeder. Welke van de twee gebruik je precies wanneer?

Baksoda

Of je het nou baksoda, baking soda, natriumcarbonaat of zuiveringszout noemt, dit ingrediënt zorgt voor de perfecte rijzing van je baksels. Wel heef het een beetje zuur nodig om zijn werk te kunnen doen. Je kunt het dus alleen gebruiken als er in het recept een zuur zit zoals karnemelk, citroen of yoghurt. Het koolzuur dat ontstaat zorgt voor een luchtig gebak.

Bakpoeder

In Nederlandse zoete bakrecepten wordt bakpoeder het vaakst gebruikt. Bakpoeder bevat baksoda en een zuur zoals wijnsteenzuur, zodat het gebak ook zonder zure ingrediënten rijst. Lekker makkelijk! Wel heb je er meer van nodig dan van baksoda.

Verse of droge gist?

Verse gist kun je kopen bij de toko, Marokkaanse winkel of natuurvoedingswinkel en is twee weken houdbaar in de koelkast. De gist moet worden opgelost in lauwwarm water om zijn werk te kunnen doen. De gedroogde gist die je in de supermarkt koopt is instant gist en kan direct worden toegevoegd aan de bloem. Je koopt het meestal in zakjes en is lang houdbaar. Droge gist komt iets langzamer op gang dan verse gist, maar beide soorten zorgen voor hetzelfde bakresultaat. Van droge gist heb je wel minder nodig. Deel voor de juiste hoeveelheid het aantal gram verse gist door drie.

kneden deeg

Profielfoto van

Martina Silbrníková

Kan moeilijk begrip opbrengen voor mensen die weinig lusten. Zelf lust ze namelijk alles, behalve grapefruit en tonic (ieuw, zo bitter!). Houdt van kluiven, no shame. Eet kilo’s boter en verafschuwt margarine. Vindt kaas met wijn het allerlekkerste toetje.

Cover voor

Inspiratie in je mailbox

Wist je dat we wekelijks een nieuwsbrief versturen met de lekkerste recepten, handige kooktips en speciale aanbiedingen? Schrijf je nu in!