Van basmati tot zilvervliesrijst: het verschil tussen verschillende rijstsoorten

Kijk maar eens in de schappen in de supermarkt, er zijn ontzettend veel verschillende rijstsoorten. En dan hebben we nog niets gezegd over alle varianten die je buiten de supermarkt haalt bij bijvoorbeeld een toko. Om je een beetje op weg te helpen maakten we een lijstje van alle verschillende rijstsoorten. Dat maakt de keuze weer iets makkelijker!

Witte rijst ontstaat door het verwijderen van het vliesje en de zemelen. Daardoor bevat deze rijstsoort vrij weinig vezels, alleen zo’n 1,5 gram per portie. De kooktijd van witte rijst is ca. 15 minuten, maar in de supermarkt vind je tegenwoordig ook snelkookrijst. Dat wil zeggen; voorgekookte rijst die nog veel sneller klaar is. Omdat witte rijst een neutrale smaak heeft, is het universeel te gebruiken in allerlei gerechten. Samen met het feit dat witte rijst goedkoop is, is het ook de reden dat deze variant de populairste en meest gegeten soort is van alle verschillende rijstsoorten.

Basmati is volgens velen de lekkerste van alle verschillende rijstsoorten. Dat is ook de reden waarom we er graag wel twee keer zoveel voor betalen als voor gewone witte rijst. Basmati komt oorspronkelijk uit India, maar tegenwoordig wordt het ook veel in Pakistan verbouwd. Omdat de korrel fijner is, is basmati net iets sneller gaar dan witte rijst. De smaak is iets aromatischer maar de voedingswaarde is vergelijkbaar met die van witte rijst. Er bestaat ook volkoren basmatirijst. Dat is basmati waarbij het vliesje niet verwijderd is, waardoor de rijst veel meer vezels bevat.

Hoewel vaak wordt gedacht dat jasmijn- en pandanrijst hetzelfde zijn, is dat absoluut niet zo. Jasmijnrijst is een rijstsoort uit Thailand met een stevige witte korrel en aromatische smaak. Qua structuur en uiterlijk, maar ook qua voedingswaarde lijkt jasmijnrijst wel heel erg op basmati, alleen de smaak van jasmijnrijst is van nature iets sterker.

Pandanrijst is eigenlijk geen echte rijstsoort. Zo wordt rijst genoemd die gearomatiseerd is met het extract van de pandanbladeren om de aromatische smaak van jasmijnrijst na te bootsen. Hoewel jasmijn- en pandanrijst praktisch niet te onderscheiden zijn van elkaar, zien we in de schappen veelal de term ‘pandanrijst’ als correcte aanduiding voor deze gearomatiseerde soort. Wist jij dit over alle verschillende rijstsoorten?

Bij zilvervliesrijst zit het vliesje nog om de korrel, waardoor het een andere smaak, voedingswaarde, kooktijd en uiterlijk heeft. Zilvervliesrijst bevat ongeveer drie keer zoveel vezels als witte rijst en ook grotere hoeveelheden vitaminen en mineralen wat het een gezondere optie maakt. Wel is de kooktijd veel langer, alhoewel je in de supermarkt ook voorgekookte soorten vindt die sneller klaar zijn. Ook is de korrel een stuk steviger en taaier dan bij witte rijst. De smaak is wat aards, waardoor sommigen toch voorkeur geven aan de toegankelijkere witte rijst. Het voordeel van zilvervliesrijst is dat het na het koken stevig blijft en niet zo snel papperig wordt zoals bij witte rijst weleens het geval is.

Risottorijst is een verzamelnaam voor alle rijstsoorten – waarvan arborio de bekendste is – die geschikt zijn voor het maken van de populaire Italiaanse specialiteit uit één pan. Risottorijst bevat veel zetmeel en heeft een korte, ronde korrel die tijdens het garen veel vocht opneemt. Voor risotto kun je het beste een echt lekkere bouillon gebruiken, omdat de rijst tijdens het garen alle smaken opneemt. Door het roeren komt het zetmeel vrij en dat zorgt ervoor dat het geheel lekker smeuïg wordt. Lees hier dé gouden tips voor perfecte risotto.

Er zijn nog veel meer verschillende rijstsoorten. Bijvoorbeeld sushirijst. Net als risottorijst is deze rijst een zetmeelrijke rijstsoort met een korte korrel. Sushirijst plakt na het koken aan elkaar en wordt daarom ook wel ‘kleefrijst’ genoemd. Deze eigenschap maakt sushirijst ideaal om te gebruiken voor het maken van verschillende soorten sushi.

Rode rijst is een voedzame rijstsoort die rijk is aan vezels en eiwitten. De korrel heeft een donkerrode kleur, een stevige bite en een nootachtige smaak. Je kunt rode rijst bij biologische en grotere supermarkten kopen; voor een zakje van een halve kilo betaal je ongeveer 3 euro. Rode rijst is door zijn compacte korrel en uitgesproken smaak uitermate geschikt om te verwerken in salades voor een gezonde lunch. Houd er bij het aanschaffen van rode rijst rekening mee dat de kooktijd veel langer is dan bij witte rijst, zo’n 25-35 minuten, afhankelijk van de soort.

Wilde rijst is een opvallend exemplaar in het schap: de kleur is donkerbruin tot bijna zwart en de vorm doet meer denken aan lange naaldjes dan aan rijstkorrels. Wilde rijst is dan ook officieel geen rijst maar een grassoort die in ondiepe wateren groeit. Anders dan de naam doet vermoeden wordt deze rijstsoort gewoon verbouwd. Voornamelijk in Noord-Amerika waar wilde rijst vandaan komt. Je vindt wilde rijst in de supermarkt vaak gemengd met gewone rijst, maar in de biologische supermarkten en natuurwinkels kun je het ook los kopen. Wel zal je wat dieper in je portemonnee moeten graven; een klein zakje van 200 gram kost ruim 5 euro, terwijl je voor een hele kilo witte rijst nog geen 2 euro neertelt. Wilde rijst heeft dan wel een lekkere nootachtige smaak en een opvallend hoog eiwit- en vezelgehalte, waardoor het nog een stuk gezonder is dan rode rijst of zilvervliesrijst.