Wat is spijs en wat kun je ermee?

Je kent het vast uit diverse baksels, maar wat is spijs eigenlijk? Het wordt gemaakt van suiker en gemalen amandelen. Door aan dat mengsel vocht toe te voegen krijgt je een stevige, deegachtige massa. Dat vocht kan water zijn, of citroensap, of eiwit. Eiwit geeft iets meer structuur, maar maakt de spijs gevoeliger voor bederf. Citroensap geeft meer smaak, maar te veel gaat overheersen. Ideaal is daarom een combinatie van beide. Omdat amandelen duur zijn, wordt in veel goedkope producten spijs gebruikt die van bonen is gemaakt. Geen goede vervanging als je het ons vraagt.

Nu we de vraag ‘wat is spijs?’ beantwoord hebben, wil je vast ook weten hoe het smaakt. Het smaakt over het algemeen rijk – het is zoet, het is smeuïg het heeft de kenmerkende lichtbittere bijsmaak van amandelen. Idealiter is spijs enerzijds zijdezacht van structuur, maar heeft ook nog net een beetje bite van de amandelen. Het is daarmee de ideale vulling voor vele deegsoorten – van brooddeeg tot bladerdeeg.

Als je niet van spijs houdt, kan je het beter gewoon weglaten uit het recept. Maar stel dat je niet van amandelen houdt, dan kan je ook experimenteren met andere soorten noten. Van hazelnoten of walnoten kun je bijvoorbeeld ook spijs maken. De smaak is natuurlijk anders, en zelfs de structuur zal enigszins veranderen, maar het kan heerlijke varianten opleveren waarmee je verrassende taartvullingen of andere baksels mee kan maken.

Je kunt het overal wel krijgen; de meeste supermarkten hebben het bij de bakproducten liggen. Let er wel op dat amandelen een prominente plek hebben in de ingrediëntenlijst. Ook bij de notenkraam op de markt, of bij de bakker, kan je vaak spijs van goede kwaliteit krijgen. Het leukste is het natuurlijk om amandelspijs zelf te maken – en helemaal niet moeilijk. Meer dan amandelen of amandelmeel, suiker en wat citroensap heb je niet nodig.

De bekendste voorbeelden zijn al genoemd: banketletter, kerststol, gevulde speculaas of gevulde koeken. Maar er zijn veel meer toepassingen. Met amandelspijs als basis bak je ook heerlijke bitterkoekjes, of maak je frangipane. Ook leuk om te proberen: je kan dezelfde methode loslaten op andere noten. Denk aan walnotenspijs, of hazelnotenspijs: ideaal om je taarten nog rijker te maken. Nog een kleine baktip tot slot: roer de spijs voor je het verwerkt los met een beetje eidooier. Dat geeft een heerlijk smeuïg resultaat na het bakken!