Zo combineer je eten met het juiste bier

Sofie Vanrafelghem is een gerenommeerd Master Beer Sommelier, bierjournaliste en -consultant. Ze begeleidt horeca, retail en brouwerijen van Dubai tot New York bij het uitbouwen van hun bieraanbod, het ontwikkelen van beer & food-concepten, en het trainen van personeel. Ze is jurylid bij prestigieuze biercompetities als Mondial de la Bière en World Beer Cup, en mocht al meermaals de prijs ‘Beer personality of the year’ mee naar huis nemen. Nu heeft ze een nieuw boek: Bierkenner in 24 uur geschreven en zijn wij natuurlijk erg nieuwsgierig.

Sofie heeft al heel wat boeken over bier op haar naam staan en heeft nu wederom een prachtig boek geschreven: Bierkenner in 24 uur: een gemakkelijk boek met de basiskennis over bier. Wij spraken haar over haar nieuwe boek en mogen haar beste tips over bier-food pairing met je delen!

“Ik heb Bierkenner in 24 uur geschreven, omdat er nog niet veel handige, kleine bierboeken zijn vol hapklare informatie. Je vindt talloze boeken en informatie over wijn terug, maar zo’n boek waar je op een laagdrempelige manier alle basiskennis van bier krijgt, bestond nog niet. De meeste bierboeken zijn heel uitgebreid en wetenschappelijk ingestoken. Daarom vond ik het een goed idee om dit te gaan schrijven. Ik wil aan mensen meegeven om meer te experimenteren met bier. Ik ben zelf helemaal niet opgegroeid met bier, maar ben me er steeds meer in gaan verdiepen. Het voelt al als een hele overwinning dat er nu ook bier staat in de wijnkelder bij mijn ouders, haha. Ik heb zoveel mogelijk feitjes en weetjes in mijn boek gestoken en hoop dat mensen zo anders naar bier gaan kijken.”

“Vooral voor mensen die zo nu en dan genieten van een lekker biertje, maar daar eigenlijk nog niet zoveel over weten. Maar ik heb er ook veel geschiedenis in verwerkt, dus ik denk dat het zelfs voor mensen met meer kennis heel erg interessant kan zijn. Ik denk dat heel veel mensen ook nog lang niet alles weten en veel informatie de mensen ook nog zal verrassen. Vooral de historische weetjes. Niet iedereen heeft de tijd om een bieropleiding te volgen, zelfs al willen ze het. Dit is een klein boekje waar je af en toe een paar bladzijden kunt lezen en zo makkelijk iets kan bijleren.”

“Grotendeels komt het van mijn opgebouwde kennis. Ik was in België de eerste vrouwelijke biersommelier en heb verschillende opleidingen gevolgd, waaronder een brouwopleiding. Door de jaren heen heb ik zo mijn kennis opgedaan, ook in het buitenland. Ik blijf me wekelijks verdiepen in bier en zo heb je op een gegeven moment een hele verzameling aan kennis. Dat vind je terug in dit boek. Maar ik kom nu nog altijd nieuwe informatie tegen, want er komen steeds meer nieuwe ontdekkingen over bier. Nu heb ik me vooral echt meer verdiept in de geschiedenis en hier blijkt nu een discussie te zijn over wat er eerst was: brood of bier. Dit is mijn zevende boek en ik heb al heel wat informatie opgedaan, maar je blijft gewoon nieuwe dingen tegenkomen omdat bier ook blijft evalueren. Wie weet schrijf ik over vijf jaar wel weer zo’n boek.”

“Als ik kijk naar mijn gehele carrière is het meest opvallende wat mensen tegen mij zeggen: “ik lust geen bier, want bier is bitter”. Dat is een enorme misvatting. Dat klopt niet, want bier heeft zoveel verschillende smaken. Als je kijkt naar alle alcoholische dranken, dan is bier de meest gevarieerde drank die er bestaat. Het kan heel zuur zijn, maar ook zoet, lichtfris of zwaar. Je kunt er eindeloos over doorgaan. Ik heb daarom wel ook geschreven dat mensen zich niet moeten laten ontmoedigen, nadat ze een slok hebben genomen van een bepaald bier. Geef verschillende bieren een kans.”

“Wat ik ook wil meegeven in Bierkenner in 24 uur en eigenlijk juist wil ontmoedigen, is dat bier echt wordt gezien als een mannendrank. En dat is wel bijzonder, want als je naar de geschiedenis kijkt, hebben vrouwen een veel sterkere band met bier dan mannen. Vrouwen hebben als allereerst bier gebrouwen. Het was vroeger de taak van de vrouwen om bier te brouwen in het huishouden. Mannen dachten er in de middeleeuwen niet eens aan om hiermee aan de slag te gaan, omdat het voor de hand liggend was dat vrouwen dit deden. Door de jaren heen zie je dat de kloof tussen vrouwen en bier groter wordt en werden mannen meer geïnteresseerd in het opzetten van een brouwerij, omdat dit goed geld opleverde. Daarnaast zorgt de marketing ook wel voor een “mannelijk beeld” bij bier. Zoetfruitig bier wordt sneller aan vrouwen geassocieerd en je ziet mannen voornamelijk in alle reclames voorbijkomen. Mannen en vrouwen zou geen verschil moeten maken, want iedereen heeft een eigen voorkeur in smaak en dus ook voor bier. In mijn boek Bier? Vrouwen weten waarom vertel ik hier meer over.”

“Wat ook nog opvallend is, is de perceptie over bier. Heel veel mensen drinken liever wijn of schenken dit sneller tijdens een diner. Bier werd gezien als de drank van de lagere klasse en wijn als luxe. Dit komt over het algemeen omdat bier goedkoper is. Dat heeft nu nog zijn invloed, zelfs in België, wat wordt gezien als bierland, wordt er nog steeds meer wijn geschonken op restaurant. We zetten wijn hoger dan bier, omdat het als beter wordt beschouwd. Al deze punten samen, het imago, marketing en perceptie, zorgen ervoor dat bier onvoldoende getoond wordt als de mooie drank dat het is. Dus hopelijk verandert dat nog.”

“Bier is super veelzijdig. Je wordt niet, zoals bij wijn, belemmerd door tannine bijvoorbeeld. Daar moet je enorm rekening mee houden. Ik weet nog dat we tijdens de wijnopleiding leerden dat je bij het kiezen van een wijn bij een bepaald gerecht, best rekening hield met een lijst aan moeilijke producten voor wijnpairing. En bij bier is dat niet, je bent helemaal vrij om te kiezen, je zult steeds een bier vinden om bij het gerecht te combineren en dat vind ik juist zo leuk. Kijk bijvoorbeeld naar een gerecht met aardpeer, super lekker en tegenwoordig veel gebruikt. Je moet zorgen dat je de aardpeer in het gerecht niet versterkt, maar juist verrijkt en die volle smaak van de aardpeer naar boven haalt. Bij het kiezen van wijn is dat moeilijk te evenaren, maar ik zou wel meteen kiezen voor een licht, fris bitterbiertje zoals een saison, waarbij die hoppen super goed gecombineerd worden met de aardpeer. Of bij een pikant gerecht is een IPA onwijs lekker, omdat het een wat sterkter gehopt bier is en de hoppen tegengewicht bieden bij het pittige. Een licht biertje zal hier meteen wegvallen en zul je bijna niet proeven.”

“Balans is de sleutel, zeg ik altijd. Als je een licht gerecht hebt, moet je deze niet overdonderen met een heel zwaar bier. Kijk naar de krachtigste smaken van je gerecht en ga dan in harmonie of contrast je bier kiezen. Als je een gerecht met kip hebt, zie je nog wel eens dat hier fruit bij wordt gecombineerd. Dan zou ik kiezen om hier een fruitig bier bij te schenken. Deze neemt de functie van het fruitige over in het gerecht en je zult proeven dat dit een geweldige combinatie is. Dit noemen we een harmonie-pairing. Hebben we het over contrast, dan denk ik aan een pittige kaas in combinatie met een zuur bier. Dit klinkt misschien gek, maar het werkt. Dat zure snijdt door het zoute en pikante van de kaas en dit zorgt echt voor vuurwerk. Het is goddelijk. Maar daar kom je wel achter als je Bierkenner in 24 uur leest.”

“Tijdens mijn werk test ik wel veel verschillende dingen uit. Het leuke is dat ik steeds meer ontdek hoe de hop goed gaat met het eten. Je kunt dit zien als de druif van het bier, omdat alles valt of staat met de hoeveelheid hop die in het bier zit. De ene hop geeft veel meer exotische smaken, waar de ander veel bitterder uit kan vallen. Stel je hebt een gerecht met avocado, mango en tomaatjes, zou ik kiezen voor een IPA bier met exotische smaken. Dit gaat heel goed met het romige van de avocado en ook met het frisse van de mango. En dan heb je natuurlijk nog meer dan 30 soorten waar je uit kunt kiezen, dat maakt het nog eens leuker om te testen welke dan beter is.”

“In deze tijd van het jaar is het bockbier natuurlijk heel erg populair en dat wordt veel gecombineerd met wat zwaarder eten, zoals wildgerechten. Dat gaat gecombineerd met het seizoen. Het verschilt verder erg welke tijd van het jaar het is, omdat mensen in de zomer natuurlijk vaak neigen naar een frisser biertje. Nu heb je in België ook een speciaal kerstbier dat veel gedronken wordt.”

“Mijn gouden tip: focus niet teveel op het alcoholpercentage. Veel mensen denken vaak dat ze het bier met het laagste percentage als eerst moeten schenken, maar dat hoeft helemaal niet. Kijk vooral echt naar het gerecht. Zelf ga ik bijvoorbeeld binnenkort een heerlijke risotto met chorizo maken, die gegaard wordt in een saus van geroosterde paprika en tomaat. Stel ik zou hier een witbier naast zetten, dan ga je daar helemaal niets van proeven. Daarom zet ik er een wat steviger bier naast, ook al zal deze misschien wel meer procent alcohol hebben dan het biertje dat ernaast wordt geserveerd. Wat ik alleen niet zou doen is de mensen laten beginnen met een bier van meer dan 10%. Sowieso is dat geen goed idee op een lege maag, haha.”

“Mijn andere tip is om bij het aperitief mensen een wat zuurder bier te laten drinken. Dit zorgt namelijk voor een hongergevoel. Dit heb je ook bij champagne, dat zuurtje wat erin zit. Dit kan bijvoorbeeld een IPA of een lekker blond bier zijn. Maar denk wel altijd aan je gasten. Veel mensen zijn toch opgegroeid met een diner met wijn of champagne en niet de hele avond verschillende bieren te drinken. Een blond of een tripel zal dan het beste werken en niet te zwaar vallen.”

“Zeker! Ik heb al verschillende gerechten gemaakt met bier. Het bekendste is natuurlijk stoofvlees of mosselen met bier. Daar probeer ik dan ook nog te variëren in de biersoorten. Blijkbaar kookten we vroeger veel meer met bier. Een risotto zou je bijvoorbeeld ook kunnen maken met donker bier, dat zorgt voor dat zoetje in het gerecht. Het is leuk om daarmee te blijven experimenteren.”

Heb je na het lezen van dit artikel of Bierkenner in 24 uur zin om aan de slag te gaan met het combineren van eten met bier? Dan hebben wij hier alvast wat tips over de beste pairing van Sofie. Doe er je voordeel mee!